Kaaç, Kaaç! Yoksa Tsunami Seni Yakalayacak!*

Felaketle eş anlamlı olsa da tsunami söyleniş olarak güzel bir kelime. Biz tusunami olarak telaffuz ediyoruz, Japonca'da nasıl olduğunu merak ediyorum. Kesik kesik "tsu-nami" mi deniyor yoksa na'ya vurgu yapılıp, son hece uzatılıyor mu (tsu-NAmiii) acaba?

Tsunami kelimesini internette (burada internet=google oluyor maalesef) taratınca karşımıza ilk çıkan sayfa Washington Universitesi'ninki olunca, Ocean Shores'daki tsunami ikaz noktası'nın fotoğrafını koymak gerektiğini düşündüm.

Kıyı boyunca dikilen bu direkler tehlike anında ses ve ışıkla halkı uyarıyor. Eyalet valisi C. Gregoire göreve seçildiğinden beri tehlikeye karşı erken uyası sistemine yatırım yapacağını sık sık vurguluyor (1, 2, 3). Devlet temsilcilerinin her türlü tehlikeye karşı halkı koruyucu tedbirler alacağını ifade etmesi zaten her vatandaşın alışkın olduğu birşey (1, 2).

New Orleans felaketinde sistemin "işlemeyebileceği" ihtimalinin göz ardı edilmesinin sonucunu gördük. Herhalde bundan ders alarak, tatbikatlarda gerektiği gibi çalışmadığı farkedilen tsunami ikaz sisteminin iyileştirilmesi için Vali Hanım bütçeden para ayıracağını söyledi.

Ocean Shores'da sahilden ana yola çıkarken yol ağzında tam karşımızda Tsunami Evacuation Route levhası bize sol tarafı işaret ediyordu. Alttaki yazıdan Ocean Shores haritasını bulanlar, yarımadanın Banda Açe'deki kıyı şeridine benzerliğini görebilir.

Tabelayı gördüğümde benim aklıma aynı anda birkaç şey geldi. Felaket filmlerinde panik içindeki Amerikalıların arabalarına binip yolları doldurmaları ve tabii kimsenin bir yere gidemeyip ölmesi; 11 Eylül'de ikiz kulelerde merdivenlerde iniş ve çıkış şeridi oluşturulduğu ve kimsenin yukarı çıkan olmadığı halde o şeritleri ihlal etmediği -tabii akabinde öldükleri ve elbette kulelerde çalışan Türklerin "açıl kenara hemşerim" diyerek çıkış şeridinden aşağı fırlayıp kurtuldukları şehir efsanesi.



*Cümlenin aslı: Kaç! Kaç! Yoksa kötü kedi seni yakalayacak! (Tweety Sylvesterden kaçarken hacıyatmaz kuşa söyler).